Ludzie, o których warto pamiętać

25 marca 2025 r. minęła 25. rocznica śmierci Olgi z Chodzickich Krzyczkowskiej (1902-2000), wieloletniej pracowniczki Biblioteki Polskiej w Montrealu.

22 marca 2025 r. minęła 25. rocznica śmierci Małgorzaty Rakowieckiej-Maj (1952-2000), bibliotekarki, znawczyni literatury dla dzieci i młodzieży, specjalistki w zakresie promocji czytelnictwa.

19 marca 2025 r. minęła 15. rocznica śmierci dr Barbary Białkowskiej (1932-2010), kontynuatorki najlepszych tradycji bibliotekarstwa dziecięcego, popularyzatorki literatury i kultury czytelniczej dzieci i młodzieży, pracowniczki Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej.

Urodziła się 11 czerwca 1932 r. w Siedlcach, w rodzinie inteligenckiej Mieczysława i Heleny Palusińskich. W Warszawie ukończyła szkołę ogólnokształcącą i zdała maturę w 1950 r. Studia polonistyczne rozpoczęła na UMCS w Lublinie. Kontynuowała je na Uniwersytecie Warszawskim (UW), gdzie uzyskała dyplom studiów zawodowych I stopnia (1953). W tym samym roku wyszła za mąż za Grzegorza Białkowskiego. Zaoczne studia magisterskie w zakresie filologii polskiej ukończyła w 1966 r. na UW

Od 1956 rozpoczęła pracę w Bibliotece m.st. Warszawy w Dziale Bibliotek Dziecięcych. Po uzyskaniu kwalifikacji bibliotekarskich powierzono jej prowadzenie nowo otwartej biblioteki wzorcowej na Mokotowie. Kierowała nią przez 5 lat, następnie podjęła pracę w Instytucie Książki i Czytelnictwa BN, gdzie przepracowała 23 lata (do 1992 r.). W 1978 r. uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych. Pasją jej było kształcenie i doskonalenie bibliotekarzy dziecięcych oraz instruktorów czytelnictwa dziecięcego. Prowadziła zajęcia dydaktyczne z literatury dziecięcej w policealnym studium dla bibliotekarzy w Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy i Wyższej Szkole Pedagogicznej ZNP. Była współorganizatorką i wykładowczynią na kursach dla bibliotekarzy i pracowników zagranicznych ośrodków slawistycznych, realizowanych przez Bibliotekę Narodową i Towarzystwo Łączności z Polonią Zagraniczną oraz organizatorką dużych wystaw ilustrujących rozwój piśmiennictwa dla dzieci i młodzieży.

Jest autorką ponad 70 publikacji. Przygotowała m.in. Wykaz działów katalogu rzeczowego w bibliotekach publicznych dla dzieci wraz ze wskazówkami metodycznymi, Wskazówki w sprawie organizacji czytelnictwa dzieci, katalog wzorcowy Książki dla bibliotek. Literatura dla dzieci i młodzieży 1945-1970.

Należała do założycieli Polskiej Sekcji IBBY. Uczestniczyła w pracach Międzynarodowego Zespołu Naukowo-Badawczego ds. Literatury Dziecięcej przy UW. Zaangażowała się także w prowadzenie biblioteki tyflologicznej Zakładu dla Niewidomych w Laskach.

Znaliśmy ją i podziwialiśmy jako tytana pracy, osobę niezwykle życzliwą, pogodną, mimo przeciwności, które towarzyszyły jej życiu.

Zmarła 19 marca 2010 r. w Warszawie, pochowana na Cmentarzu Komunalnym (d. wojskowym) na Powązkach.

K.K.

Zob. też:

15 marca 2025 r. minęła 30. rocznica śmierci Anny Jadwigi Platto (1944-1995), bibliotekarki,  instruktorki czytelnictwa dziecięcego, kustosza w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im H. Łopacińskiego w Lublinie (WiMBP).

Urodzona 8 sierpnia 1944 r. w Bochni, ukończyła Liceum Ogólnokształcące w Tarnogórze, a w 1967 r. polonistykę na Uniwersytecie M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W tym samym roku rozpoczęła pracę w WiMBP, początkowo w Filii 21, a od 1 września 1967 r. w Dziale Instrukcyjno-Metodycznym jako instruktorka czytelnictwa dziecięcego. W latach 1970-1972 uzyskała kwalifikacje bibliotekarskie w Filii Państwowego Ośrodka Kształcenia  Korespondencyjnego Bibliotekarzy w Lublinie. W 1974 r., dzięki stypendium Ministerstwa Kultury Słowacji, poznała pracę bibliotek dziecięcych w Bratysławie, Trenczynie, Bańskiej Bystrzycy, Żylinie i Koszycach. W 1976 r. ukończyła kurs pracy z dziećmi w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie. Systematycznie awansowała w hierarchii zawodowej uzyskując w 1980 r. stanowisko kustosza.

Znawczyni literatury pięknej, szczególnie dziecięcej i młodzieżowej, uprawiała z pasją zawód instruktora-metodyka. Wypracowała nowoczesny model bibliotek dziecięcych, zabiegała o rozbudowę ich sieci, dbała o podnoszenie kwalifikacji bibliotekarek zajmujących się czytelnictwem dzieci i młodzieży, organizując dla nich szkolenia, konferencje oraz wyjazdy instruktażowe do lubelskich bibliotek. Promowała literaturę polską i obcą, wygłaszając prelekcje i prowadząc wojewódzkie konkursy literackie. Od 1975 do 1993 r. wykładała też literaturę w Filii Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy w Lublinie, w ramach studium bibliotekarskiego i na kursach kwalifikacyjnych.

Bibliografia jej prac składa się z 7 artykułów zamieszczonych w  czasopismach bibliotekarskich („Bibliotekarzu Lubelskim” i słowackim „Čitatelu”) oraz 5 scenariuszy imprez czytelniczych. Ten owocny okres pracy przerwała choroba, która 5 sierpnia1982  r. zmusiła A. Platto do przejścia na rentę inwalidzką. Mimo to, nie zerwała współpracy z WiMBP, nadal prowadziła zajęcia z literatury, wygłaszała  prelekcje i zasiadała w jury konkursów literackich.

Brała czynny udział w pracach wielu organizacji społecznych. Należała do Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki (1967-1980) oraz do Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (1967-1993). Jako działaczka NSZZ „Solidarność” uczestniczyła w akcjach protestacyjnych, a w okresie delegalizacji Związku wspierała go finansowo. Była animatorką kółka sportowego „Exlibris” w WiMBP i współorganizatorką działalności Koła Miejskiego Nr 1 PTTK w Lublinie (od 1963).

Za dokonania zawodowe otrzymała odznaki „Zasłużony Działacz Kultury” (1980) i „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego” (1986). Zapisała się też na trwałe w pamięci środowiska bibliotekarskiego Lubelszczyzny, które w uznaniu jej zasług ustanowiło w 1995 r. coroczną Nagrodę im. Anny Platto dla najlepszej bibliotekarki dziecięcej tego województwa. Od 2014 r., imię A. Platto  nosi także Gminna  Biblioteka Publiczna w Izbicy nad Wieprzem.

Zmarła 15 marca 1995 r. Została pochowana na cmentarzu w Tarnogórze.

E.S.-M.

Zob. też:

11 marca 2025 r. minęła 15. rocznica śmierci Bonifacji Jaworskiej (1926-2010), wieloletniej bibliotekarki Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie.

8 marca 2025 r. minęła 30. rocznica śmierci Adama Heymowskiego (1926-1995), historyka, antropologa, heraldyka i genealoga, bibliotekarza, poszukiwacza poloników.