Szkolenia online poprzedzone Webinarium informacyjnym oraz wykładem wprowadzającym będą odbywały się co tydzień, od 11 do 25 września w godz. 12:30-15:00 na platformie ClickMeeting. Ponadto dla uczestników projektu przygotowane zostaną materiały dydaktyczne (publikacje elektroniczne, hiperłącza, nagrania szkoleń online), które zostaną umieszczone na platformie Moodle SBP).

Webinarium informacyjne odbędzie się 21 sierpnia o godzinie 13.00.

Wykład wprowadzający

Powszechnie obserwowane, postępujące ocieplenie klimatu Ziemi, które nieuchronnie prowadzi do zmian w ekosystemach planety, stawia przed nami wyzwania na nieznaną dotąd skalę. Pewnych procesów nie możemy zatrzymać, ale możemy próbować je spowolnić a do wielu obecnych i przewidywanych skutków zmian musimy się po prostu adaptować.
Niektóre przykłady adaptacji podane przez UNESCO opierają się na ekosystemach (rozwiązania oparte na przyrodzie i usługach ekosystemowych), analizie wiedzy i tworzeniu sieci (rozpowszechnianie wiedzy). Łagodzenie skutków zmiany klimatu jest określane jako wysiłki na rzecz odporności na tę zmianę i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Niektóre rzeczywiste działania adaptacyjne i łagodzące obejmują wykorzystanie zielonej energii: słonecznej, wiatrowej, wodnej, zbieranie wody za pomocą zbiorników dachowych lub cystern piwnicznych, które pomagają oszczędzać energię uzdatniania wody słodkiej.
Człowiek od zawsze był bardzo związany z oceanem, na co wpływa szereg czynników, m.in. dostęp do zasobów żywności, tani transport i efektywne środki handlu. Nasza populacja rośnie a coraz więcej ludzi przenosi się na obszary przybrzeżne, co z kolei prowadzi do ich coraz większego wykorzystania, dlatego, przede wszystkim ,,populacje przybrzeżne” muszą wprowadzać działania adaptacyjne w życiu codziennym i zawodowym. Przykładowo, podnoszący się poziom oceanu zagraża infrastrukturze przybrzeżnej (porty, stocznie czy obiekty rekreacyjne) na całym świecie, a te mają kluczowe znaczenie dla lokalnych i globalnych rynków pracy. Zrozumienie, w jaki sposób zmiana klimatu, manifestowana przez wzrost poziomu morza, wpływa na obszary przybrzeżne i ich społeczności, ma kluczowe znaczenie dla planów zagospodarowania tych obszarów.
Podczas prelekcji zajmiemy się tymi zagadnieniami z różnych perspektyw i chcemy wypracować szereg uniwersalnych rekomendacji dotyczących zrównoważonego podejścia do już obecnych ale i czekających na nas nowych wyzwań związanych ze zmianami klimatu.

Profesor doktor habilitowany Tymon Zieliński jest liderem zespołu Badania i Edukacji w zakresie Klimatu i Oceanów w Instytucie Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (IO PAN) w Sopocie. Tymon Zieliński jest aktywnym badaczem, współautorem ponad 100 recenzowanych artykułów naukowych oraz ponad 200 wystąpień konferencyjnych, a także uczestniczy w procesie wydawniczym, jako edytor tematyczny w międzynarodowych czasopismach, m.in. w Frontiers in Marine Science, Atmosphere, Oceanologia czy Sustainability.
W latach 2016-2020, i ponownie od 2024 roku, Tymon Zieliński jestprzedstawicielem Europy Środkowo-Wschodniej w ONZ w zespole ds. Regularnego Procesu Globalnego Raportowania i Oceny Stanu Środowiska Morskiego (ang. Regular Process for Global Reporting and Assessment of the State of the Marine Environment). W 2019 roku Tymon Zieliński został członkiem Komitetu Sterującego Panelu Komunikacyjnego Europejskiej Rady Morskiej (ang. European Marine Board Communication Panel), a w latach 2020-2022 był przewodniczącym grupy roboczej ds. Klimatu i Oceanów Koalicji EU4Ocean. W 2022 roku, Tymon Zieliński wygłosił zaproszone przemówienie w ramach sesji plenarnej UN Ocean Conference, która odbyła się w lipcu w Lizbonie. Tymon Zieliński jest od 2022 roku członkiem Rady Klimatycznej UN Global Compact Network Poland.
Tymon Zieliński bierze udział w wielu projektach naukowych i edukacyjnych, z zakresu badania procesów zachodzących w systemie ocean-atmosfera i dotyczących zmiany klimatu, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii zrównoważonego rozwoju. Tymon Zieliński, od początku swojej kariery zawodowej jest zaangażowany w działania edukacyjne, zarówno w nauczaniu formalnym, jak i poza formalnym. W IO PAN, Tymon Zieliński jest kierownikiem Studium Doktoranckiego oraz koordynatorem Szkoły Doktorskiej GeoPlanet.
W uznaniu swoich dokonań naukowych oraz organizacyjno-edukacyjnych, Tymon Zieliński został w roku 2021 „twarzą” europejskiej akcji dot. Research Integrity oraz został wyróżniony tytułem Green Hero by BNP Paribas for climate research and education.

Tematy i terminy szkoleń

Uczestnicy uczestnicy dowiedzą się m.in. jak popularyzować wiedzę na temat celów zrównoważonego rozwoju, jak podnosić poziom świadomości ekologicznej wśród użytkowników bibliotek oraz jak wykorzystać potencjał bibliotecznych zasobów do prowadzenia działań na rzecz zrównoważonego świata.

Beata Gamrowska – specjalista do spraw komunikacji i social media, grafik, copywriter i ilustrator. Pracownik Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Absolwentka studium menedżerskiego Mini MBA; prowadzi szkolenia w zakresie efektywnego komunikowania się, zarządzania zespołem oraz Design Thinking, Jako koordynator ds. promocji Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego, poprzez spotkania i warsztaty popularyzuje wiedzę na temat Celów Zrównoważonego Rozwoju m.in.: podnosząc poziom świadomości ekologicznej wśród użytkowników (cel 13, 11) – pasieki miejskie i ich wpływ na okoliczny ekosystem; promując innowacje, kreatywność i dostęp do wiedzy (cel 9) – warsztaty z myślenia wizualnego i kreatywnego rozwiązywania problemów.

Przedmiotem szkolenia są narzędzia służące do oceny stopnia realizacji celów zrównoważonego rozwoju w bibliotekach, w tym szczególnie celów o charakterze środowiskowym. Zostaną zaprezentowane dotychczas opracowane instrumenty w tym zakresie. Uczestnicy będą mieli również okazję ocenić własną bibliotekę pod względem poziomu realizacji celów zrównoważonego rozwoju, w tym tych środowiskowych.

dr hab. Małgorzata Fedorowicz-Kruszewska – prof. w Instytucie Badań Informacji i Komunikacji UMK w Toruniu. Jej aktualne zainteresowania naukowe koncentrują się wokół: roli bibliotek i innych instytucji kultury w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności koncepcji ekologicznych i zrównoważonych bibliotek; dostępu do informacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; projektowania uniwersalnego w instytucjach kultury.

W trakcie szkolenia omówiony zostanie sposób, w jaki biblioteki publiczne wpisują się w Cele Zrównoważonego Rozwoju. Podkreślone zostaną inicjatywy mające na celu budowanie świadomości ekologicznej i promowanie zrównoważonego stylu życia wśród użytkowników biblioteki poprzez organizowanie warsztatów, wykładów i kampanii informacyjnych. Przedstawiony zostanie kwestionariusz AFB „Zielona biblioteka” stworzony w celu oceny wpływu biblioteki jako instytucji na środowisko oraz wpływu działań biblioteki na kompetencje użytkowników w zakresie postaw ekologicznych, ochrony środowiska i klimatu.

dr Magdalena Paul – absolwentka Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii oraz Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, a także Podyplomowych Gender Studies IBL PAN, wykładowczyni WDIB UW. Autorka monografii Wpływ społeczny bibliotek publicznych: badanie użytkowników bibliotek w województwie mazowieckim, współautorka Jak czytają Polacy (2016) i Z biblioteką czy bez? Badanie nieużytkowników biblioteki (2020), a także szeregu artykułów naukowych na temat wpływu społecznego bibliotek, kompetencji informacyjnych i praktyk czytelniczych. Prowadzi również analizy i działania edukacyjne w zakresie znaczenia instytucji kultury dla realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju. Uczestniczka IFLA Workshop on Building a Strong and Sustainable Library Field in Europe (2023).

W trakcie warsztatów zaprezentowane zostaną zasady i etapy budowania partnerstw lokalnych i ogólnopolskich, czynniki sukcesu w poszukiwaniu partnerów do działań na rzecz ochrony środowiska i rozwijania współpracy, przykłady skutecznych partnerstw, narzędzia budowania wizerunku proekologicznej biblioteki. Uczestnicy dowiedzą się, dlaczego biblioteka jest ważna w kontekście realizacji celów zrównoważonego rozwoju i jakie działania są już podjęte w międzynarodowym środowisku bibliotekarskim, a także jak polscy bibliotekarze mogą wspierać CZR.

Magdalena Gomułka – pracownik Biblioteki Śląskiej, przewodnicząca okręgu śląskiego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Z ramienia SBP działa aktywnie w IFLA, od 2019 r. jest przewodniczącą IFLA New Profesional Special Interest Group. W 2023 r. była członkiem delegacji IFLA, która wzięła udział w Forum Politycznym Wysokiego Szczebla, odbywającym się w Siedzibie Głównej ONZ w Nowym Jorku, gdzie podczas sesji poświęconej ochronie klimatu dyskutowano m.in. o roli bibliotek. Koordynuje działania polskich bibliotek w realizacji Agendy2030.

Informacje techniczne

  • Adres wirtualnego pokoju podawany będzie w emailu (nadawca to Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich).
  • Przy logowaniu należy podać swoje imię – pojawi się ono na liście uczestników.
  • Należy być 5-10 minut przed rozpoczęciem szkolenia, aby można było sprawdzić jakość dźwięku i włączyć (sprawdzająco) mikrofon/y.
  • Zajęcia będą interaktywne, uczestnicy będą korzystać z mikrofonu, wykonywać interaktywne ćwiczenia, dzielić się doświadczeniami i obserwacjami, zadawać pytania na czacie.