16 czerwca 2025 r. minęła 10. rocznica śmierci Lucjana Bilińskiego, historyka, bibliotekoznawcy, wykładowcy, autora licznych publikacji z zakresu kultury, bibliotekarstwa, księgoznawstwa i prawa bibliotecznego.
Lucjan Biliński urodził się 4 maja 1930 r. w Konarzewie Wielkim, pow. Ciechanów. Po ukończeniu w 1950 r. Gimnazjum i Liceum im. Zygmunta Krasińskiego w Ciechanowie przeniósł się do Warszawy, gdzie podjął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po ich ukończeniu w 1954 r. podjął pracę w Zarządzie Stołecznym Towarzystwa Wiedzy Powszechnej jako instruktor, a w latach 1957-1960 pracował w Centralnym Archiwum Wojskowym w Rembertowie. W 1960 r. rozpoczął pracę w Ministerstwie Kultury i Sztuki w Departamencie Domów Kultury, Bibliotek i Pracy Kulturalno-Oświatowej na stanowisku głównego specjalisty. Wyróżniał się wiedzą i doświadczeniem zawodowym oraz zdolnościami organizacyjnymi. W 1970 r. powierzono mu funkcję naczelnika wydziału. Zajmował się zagadnieniami związanymi głównie z funkcjonowaniem bibliotek publicznych. Po przejściu na emeryturę w 1996 r. pracował dalej w resorce kultury w wymiarze 1/2 etatu do 2002 r. Uczestniczył w pracach nad Ustawą o egzemplarzach obowiązkowych bibliotecznych (1996) i Rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych (1997).
Innym nurtem pracy zawodowej Lucjana Bilińskiego była dydaktyka. Opracowywał programy dla różnych form kształcenia bibliotekarzy. Przez wiele lat do 2007 r. był wykładowcą wiedzy o nauce i literaturze niebeletrystycznej oraz prawa bibliotecznego na Pomaturalnym Studium Bibliotekarskim w Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy w Warszawie (później: Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej). Prowadził też wykłady i seminaria na Podyplomowych Studiach Bibliotekoznawstwa UW. Współpracował z Państwowym Ośrodkiem Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie.
Opublikował ponad 900 artykułów w czasopismach: „Bibliotekarz”, „Poradnik Bibliotekarza”, „Przegląd Biblioteczny” i pracach zbiorowych. Autor publikacji m.in. Wiedza o nauce i literaturze niebeletrystycznej; Biblioteki publiczne końca XX wieku; Prawo biblioteczne na co dzień; Biblioteki za kołem podbiegunowym; Vademecum bibliotekarza. Jest też autorem biografii Marii Curie-Skłodowskiej pt. Z Mazowsza do sławy paryskiego Panteonu (2003).
Był wieloletnim członkiem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Przez wiele lat uczestniczył w pracach Kolegium Redakcyjnego „Bibliotekarza”, a także w pracach Komisji Odznaczeń i Wyróżnień ZG SBP. Współpracował ze Stowarzyszeniem Księgarzy Polskich, m.in. przy redagowaniu i wydawaniu „Informatora Bibliotekarza i Księgarza”.
Odznaczony m.in: Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi; Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski; Medalem Komisji Edukacji Narodowej; Złotą Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Warszawy”, Medalem 500-lecia Drukarstwa w Polsce; Honorową Odznaką Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich; Srebrnym Medalem „Zasłużony Gloria Artis”.
J.J.
Zob. też:
Kuźmińska Krystyna, Wołosz Jan: Lucjan Biliński (1930-2015).W: Zostawili swój ślad. Warszawa : Wydaw. SBP, 2017, s. 7-20. (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 15)
Klukowski Bogdan: Biliński Lucjan. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement IV. Warszawa : Wydaw. SBP, 2016, s. 27.