45. rocznica śmierci Stefana Wojciechowskiego

8 marca minęła 45. rocznica śmierci Stefana Wojciechowskiego (1899-1980), geografa, historyka, nauczyciela, bibliotekarza, bibliofila, znawcy ekslibrisów, regionalisty.

Urodził się 1 stycznia 1899 r. w Staromieściu koło Rzeszowa w rodzinie robotniczej. Do szkoły uczęszczał w Przemyślu i Rzeszowie. W 1917 r. ukończył gimnazjum klasyczne i rozpoczął studia w Seminarium Duchownym w Drohobyczu. W 1921 r. przyjął święcenia kapłańskie i podjął obowiązki wikariusza w Drohobyczu. W 1922 zaczął studiować historię, a w 1924 także geografię na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracując jednocześnie w szkolnictwie krakowskim. W tym okresie zrezygnował ze stanu duchownego. W 1926 r. zmienił nazwisko rodowe Brydak na Wojciechowski i ożenił się. Podjął pracę w Wiejskim Uniwersytecie Ludowym w Szycach koło Krakowa, następnie od 1927 r. wykładał w Szkole im. Vetterów w Lublinie, a w 1927/1928 na Państwowym Wyższym Kursie Nauczycieli tamże. W 1930 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał stopień doktora filozofii, a w 1931 r. zdał egzamin nauczycielski. Rok później został wizytatorem okręgowym w kuratorium lubelskim. Od 1 września 1937 r. był zatrudniony w Państwowym Pedagogium im. Ewarysta Estkowskiego w Lublinie.

Od 19 listopada 1939 do 14 lutego 1940 r. był więziony na Zamku Lubelskim. Od sierpnia 1944 r. wrócił do pracy w Kuratorium Lubelskiego Okręgu Szkolnego. Od września 1950 r. pełnił funkcję prezesa Oddziału Lubelskiego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, a od września 1953 instruktora sekcji geograficznej w Wojewódzkim Ośrodku Dokształcania Kadr Oświatowych. We wrześniu 1955 r. rozpoczął pracę w Bibliotece Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 1958 r. został kierownikiem Oddziału Zbiorów Specjalnych. W 1959 r. został naczelnikiem Działu Szkolnictwa Ogólnokształcącego i Oświaty Dorosłych w Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego.

1 października 1962 r. wrócił do Biblioteki UMCS na stanowisko kierownika Działu Katalogów. Prowadził też praktyki wakacyjne studentów bibliotekoznawstwa. 30 września 1969 r. przeszedł na emeryturę.

Był członkiem Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki (1928-1939, 1945-1952), prezesem Koła Miłośników Książki i Ekslibrisu przy Polskim Towarzystwie Archeologicznym w Lublinie (po przekształceniu Lubelskie Towarzystwo Miłośników Książki i Ekslibrisu). Wraz z żoną Wandą zgromadzili duży księgozbiór ozdobiony ekslibrisami wykonanymi przez wielu znakomitych grafików (Kazimierz Wiszniewski, Wojciech Jakubowski, Zbigniew Jóźwik). Posiadał również duży zbiór ekslibrisów. Organizował ich wystawy, opracowywał katalogi. Działał też Lublinie w Towarzystwie Przyjaciół Nauk i Polskim Towarzystwie Krajoznawczym, Towarzystwie Śpiewaczym „Lutnia”, Towarzystwie Miłośników Lublina i Lubelskim Oddziale Towarzystwa Historycznego.

Na bibliografię prac Wojciechowskiego liczącą pond 100 publikacji składają się rozprawy naukowe i popularnonaukowe poświęcone geografii i historii regionu lubelskiego (w tym jako współautor przewodników po Lublinie), bibliofilstwu, ekslibrisom, historii książki. Współpracował z redakcją Słownika pracowników książki polskiej, do którego opracował 19 biogramów. Jest autorem rozprawy i mapy Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI w., trzeciej części Atlasu Historycznego Polski (1966).

Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961), medalem Komisji Edukacji Narodowej (1974), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1976), złotą odznaką Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (1977), odznaką „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1978), a także Orderem Białego Kruka ze Słonecznikiem.

Zmarł 8 marca 1980 r., pochowany został w grobie rodzinnym na cmentarzu w Rzeszowie-Staromieściu.

I.W.

Zob. też: