3 marca 2025 r. minęła 10. rocznica śmierci doktora Henryka Filipowicza-Dubowika (1930-2015), filologa, księgoznawcy, bibliotekarza, dydaktyka.
Urodził się 23 lutego 1930 r. w Wilnie jako syn Antoniego Filipowicza-Dubowika i Marii (z domu Geriatowicz). Ojciec był znanym i cenionym architektem, projektował kościoły (76 obiektów), domy, wille. Henryk uczęszczał do szkoły powszechnej Ojców Jezuitów w Wilnie. W czasie wojny naukę gimnazjalną pobierał na tajnych kompletach. W 1946 r. rodzina osiadła w Bydgoszczy, gdzie siostra Henryka otrzymała posadę architekta w urzędzie wojewódzkim. Henryk kontynuował naukę w liceum męskim. Maturę zdał w 1947 r. i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, które ukończył w 1951 r. Równoległe studiował filologię klasyczną, którą przerwał po otrzymaniu nakazu pracy. Znał siedem języków obcych, w tym łacinę, grekę i język litewski.
W latach 1951-1959 był wicedyrektorem i wykładowcą historii książki i bibliotek w Państwowym Liceum Bibliotekarskim. Po likwidacji szkoły, wykładał literaturę powszechną w Studium Nauczycielskim. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał w 1969 r. na podstawie rozprawy Nadrealizm w polskiej literaturze współczesnej. W tym samym roku zdał egzamin na bibliotekarza dyplomowanego i objął stanowisko dyrektora Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Bydgoszczy (od 2005 r. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego - UKW). W 1996 r. odszedł na emeryturę, ale pozostał w Bibliotece na pół etatu, zajmując się opracowaniem zbiorów specjalnych. Obejmował kierownictwo Biblioteki z 50 tys. zbiorami. Po kilku latach księgozbiór Biblioteki z filiami osiągnął l,5 miliona jednostek z cennymi kolekcjami starych druków, inkunabułów, rękopisów. Zbiory specjalne były jego pasją. Ukoronowaniem jego sukcesów zawodowych stało się przeniesienie Biblioteki do nowej siedziby. Z inicjatywy dyr. Dubowika w Wyższej Szkole Nauczycielskiej został zorganizowany nowy kierunek studiów – bibliotekoznawstwo. Dr Dubowik jako docent kierował Zakładem Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej. Wykładał historię książki. Na jego seminariach ok. 200 osób otrzymało tytuł magistra. Przez 40 lat uczestniczył z żoną w kształceniu zaocznym w Studium Bibliotekarskim na poziomie średnim w filii Państwowego Ośrodka Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy w Warszawie (później: Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy). Bibliografia prac autorstwa Dubowika wynosi 113 pozycji (podręczniki, skrypty, artykuły).
W ostatnich 20 latach zajmował się zachowaniem pamięci i tradycji Wilna i Wileńszczyzny. Z dużym zaangażowaniem działał w Towarzystwie Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, utworzonym w Toruniu w 1988 r. Prezesem oddziału bydgoskiego był dr Leszek Jan Malinowski, a po jego śmierci Prezesem został wybrany dr Dubowik. Towarzystwo zajmowało się publikacją książek i czasopism związanych z Wilnem i Wileńszczyzną. Opracowano m.in. Wileński słownik biograficzny oraz 10 tomów Encyklopedii Ziemi Wileńskiej.
Henryk Filipowicz-Dubowik zmarł 3 marca 2015 r. Spoczął na Cmentarzu Św. Trójcy w Bydgoszczy.
K.K.
Zob. też:
Kuźmińska Krystyna: Henryk Filipowicz-Dubowik (1930-2015). W: Zostawili swój ślad. Warszawa : Wydaw. SBP, 2017, s. 74-82. (Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych ; t. 15)
Czarnecka-Dąbek Maria: Filipowicz-Dubowik Henryk Antoni. W: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement IV. Warszawa : Wydaw. SBP, 2016, s. 62-63