15. rocznica śmierci Marii Janowskiej

22 listopada 2024 r. mija 15. rocznica śmierci Marii Janowskiej (1956-2009), bibliotekarki, specjalistki w zakresie normalizacji bibliograficznej, kustosza Biblioteki Narodowej.

Urodziła się 22 sierpnia 1956 r. w Warszawie. Dyplom ukończenia studiów magisterskich w zakresie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej uzyskała na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1979 r. Pierwszą pracę podjęła w lutym 1980 r. w Urzędzie Patentowym w Warszawie na stanowisku specjalisty dokumentalisty. Następnie od stycznia do października 1989 r. pracowała w Instytucie Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie w Dziale Informacji Naukowo-Ekonomicznej na stanowisku starszego specjalisty dokumentalisty. 1 listopada 1989 r. rozpoczęła pracę w Bibliotece Narodowej na stanowisku kustosza w Ośrodku Normalizacji Bibliograficznej Instytutu Bibliograficznego.

Uzupełniając kwalifikacje ukończyła w czerwcu 1991 r. Centralny Kurs Normalizacyjny prowadzony przez Oddział Stołeczny Naczelnej Organizacji Technicznej. W 1992 r. awansowała na stanowisko starszego kustosza. Od 1 września 1992 r. do 30 kwietnia 1993 r. pełniła obowiązki kierownika Branżowego Ośrodka Normalizacji. W 1994 r. powstała Normalizacyjna Komisja Problemowa Nr 242: Informacja i Dokumentacja. Sekretariat Normalizacyjny KP Nr 242 prowadziła BN. Maria Janowska była członkinią Komisji delegowaną przez BN. Pełniła funkcję sekretarza przez pierwszy rok działalności Komisji. Pośród projektów norm, w realizacji których aktywnie uczestniczyła były m.in. normy PN-N dotyczących opisu bibliograficznego wydawnictw ciągłych, dokumentów kartograficznych oraz dokumentów elektronicznych. Wśród tłumaczeń norm najtrudniejszym był przekład normy ISO dotyczącym SGML (Standard Generalized Markup Language). M. Janowska była członkinią Komisji Normalizacyjnej PKN (1989-2002) i aktywną uczestniczką prac Komitetu Technicznego ISO/TC 46 Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej jako polska reprezentantka.

Reprezentowała BN na forum międzynarodowym, w latach 1990-2000 wzięła udział w czternastu konferencjach zagranicznych. Posługiwała się angielskim, niemieckim i rosyjskim. Jej dorobek publikacyjny obejmuje książki, artykuły w czasopismach i tomach zbiorowych, prace tłumaczone, komunikaty. W ramach serii “Prace Instytutu Bibliograficznego” Biblioteki Narodowej ukazało się w latach 1996-2002 pięć pozycji, w tym interpretacje postanowień norm PN-N dotyczących wydawnictw ciągłych (1996) i artykułów (1997) oraz instrukcje i poradniki metodyczne dotyczące hasła osobowego (1998), rekordu kartoteki wzorcowej haseł formalnych w formacie USMARC (1999), zasad tworzenia rekordu hasła wzorcowego dla tytułu serii (2002). Wydawnictwo BN opublikowało ponadto poradnik pt. Adaptacja formatu USMARC do polskich zasad katalogowania. Opis bibliograficzny i zasady wyboru haseł (2001). Za pracę tę Maria Janowska otrzymała Nagrodę Naukową SBP im. Adama Łysakowskiego za rok 2001. Opracowywała też analizy artykułów z czasopism zagranicznych na potrzeby “Bibliografii Analitycznej Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej”.

W grudniu 2002 r. rozpoczęła pracę w Bibliotece Instytutu Historycznego UW, w której powierzono jej funkcję kierownika Sekcji Opracowania. Odeszła z Biblioteki IH UW w marcu 2007 r. Powróciła do BN 15 marca 2007 r. rozpoczynając pracę w Zakładzie Retrokonwersji na stanowisku starszego kustosza. Zajmowała się tworzeniem rekordów wzorcowych haseł formalnych do opisów bibliograficznych książek XX w. w katalogu BN.

Maria Janowska należała do Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich od 1990 r. Była członkinią Zarządu Głównego SBP (2001-2005) oraz Grupy Roboczej SBP ds. Współpracy z Zagranicą (2002-2005). Pełniła w zarządzie Koła SBP przy BN funkcję skarbnika (1993-1996), sekretarza (od stycznia 1997), przewodniczącej Koła (1997-2001) oraz ponownie sekretarza (2008).

W uznaniu zasług uhonorowana została Medalem SBP “W dowód uznania” (2005) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).

Jej pasją była turystyka i piesze wędrówki. Kochała przyrodę, Puszczę Kampinoską i mazowieckie krajobrazy.

Zmarła przedwcześnie 22 listopada 2009 r. w wypadku komunikacyjnym podczas jednej ze swych podwarszawskich wędrówek krajoznawczych. Pochowana została w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach (kwatera 298, rząd 2, grób 7).

M.Z.

Zob. też: